‘Eerlijk voor boer, burger en beestje’

Willy Derks- Rondeel eieren in Ewijk
Vol overtuiging heeft Willy Derks gekozen voor Rondeel. Een open bedrijf met een boodschap. De vijf Rondeelstallen in het land trekken samen hun eigen plan. Een uitgekiend verhaal met aandacht voor milieu, dierenwelzijn en goede prijzen voor producent en consument. Gezamenlijke verpakking en landelijke verkoop. Lokale klanten worden direct bereikt: bijvoorbeeld via ‘de eierwijk’
Rondeel
Willy was niet meteen enthousiast toen hij de eerste Rondeelstal in Barneveld bezocht. ‘Zo’n dure stal kan nooit uit’ dacht hij, ‘maar het bleef me toch een beetje bezighouden’. Willy vertelt over zijn zoektocht naar een nieuwe aanpak. ‘Biologisch’ en ‘vrije uitloop’ bleken geen optie. De eis van 1 hectare grond voor 2.500 kippen vroeg om meer land dan Willy had. Daarom toch nog eens terug naar Rondeel.
De afzender
Willy Derks is pluimveehouder, de tweede generatie. Hij nam het bedrijf over van zijn moeder, die het vele jaren eerder in Beuningen was gestart. Dat was toen nog een regulier pluimveebedrijf met legbatterijen. Willy koesterde de wens om uit te breiden. Daarbij kwam het verbod op de legbatterij vanaf 2012. Tijd voor een heroriëntatie.
Na uitgebreide studie koos hij voor de innovatieve Rondeelstal. Het Rondeelsysteem is ontstaan vanuit een overheidsproject uit 2004. ‘Ontwikkel een stal die goed is voor boer, burger en beestje’ luidde de opdracht. Pluimveehouders, dierwelzijnsorganisaties en andere experts vormden onder leiding van universiteit Wageningen een denktank die het Rondeelsysteem uitpuzzelde. Dierenwelzijn en duurzaamheid vormden de kern. Een stalbouwer heeft enkele jaren later de eerste Rondeelstal gebouwd met de ingrediënten uit het project.
In 2012 opende Rondeel Ewijk zijn deuren, op dat moment als 3e in Nederland. De stal herbergt 30.000 kippen die het goed hebben.
Ook het bedrijf in Beuningen bestaat nog. Daar worden kuikens opgefokt tot leghennen.
‘Wat zit daarachter?’ vroeg Willy zich af om uiteindelijk overtuigd te worden door het idee en de marketing er om heen. ‘We konden zien dat de supermarkten enthousiast reageerden, dus de afzet was gewaarborgd.
‘Wat zit daarachter?’
Een andere factor was dat in dit systeem de mest op een speciale manier gedroogd werd. Daar waren wij altijd al mee bezig, mest drogen en daar afzet voor zoeken’. In 2011 hebben we de knoop doorgehakt en besloten we een Rondeelstal te bouwen.
Drie sterren & milieukeur
De rondeelstal is zo gebouwd dat de kip gewoon kip kan zijn. Scharrelen, buiten zijn, luieren of een lekker hoge slaapstok kiezen. Snavels worden niet geknipt en er is ruimte voor elk dier. Het dagverblijf heeft een taartpuntvorm, ook daar is over nagedacht. ‘Door deze vorm leeft de kip in de veronderstelling dat de stal nog veel groter is dan hij werkelijk is’.
Het milieu is een tweede speerpunt. ‘Er wordt aan alle kanten gedacht aan duurzaamheid en hergebruik. Neem bijvoorbeeld het doosje, dat is gemaakt van aardappelzetmeel. Het kan op de composthoop, inclusief etiketje, want dat is ook afbreekbaar’ vertelt Willy.
De dierenbescherming heeft de Rondeelkippen een jaar gevolgd en bekeken of zij hun natuurlijk gedrag vertoonden. Dat heeft geresulteerd in een driesterren beoordeling. De duurzaamheidsmaatregelen leverden het ‘milieukeur’ op.
‘Er wordt aan alle kanten gedacht aan duurzaamheid’
Eigen baas en toch samen
Willy is eigenaar van Rondeel Ewijk. Op het gebied van afzet en marktbewerking werken de vijf Rondelen in het land samen. Een constant product is gegarandeerd door het houden van dezelfde ras, en het gebruik van hetzelfde voer. In totaal zijn er 120.000 Rondeelkippen in Nederland. Op een totale populatie van meer dan 33 miljoen leghennen een klein aandeel.
De Rondeeleieren worden direct geleverd aan Albert Heijn, La Place en DeliXL. De eiergroothandel en -verpakker worden overgeslagen en de eieren worden geleverd voor een vaste prijs. Voor de pluimveehouder betekent dit een betere en vaste marge. ‘De vaste marge was één van de redenen om voor dit systeem te gaan’ legt Willy uit, ‘meer zekerheid en een eerlijke prijs’.
De afnemer kan via het Rondeelei laten zien dat hij begaan is met dierenwelzijn en duurzaamheid. ‘Het werkt naar twee kanten heel goed uit’.
Na de legperiode worden de kippen geslacht en gaan naar een bedrijf dat er broodbeleg voor sandwiches van maakt. Deze kipsandwiches worden door KLM geserveerd op de internationale vluchten. De verpakking van de sandwiches vertelt het verhaal van Rondeel.
Eierwijk
De directe verkoop regelt elk Rondeelbedrijf zelf. In Ewijk en bij de boerderij in Beuningen heeft Willy een eierautomaat staan.
‘Het is leuk want deze jongeren zijn helemaal enthousiast’
Daarnaast heeft zoon Stijn enige jaren geleden de ‘eierwijk’ uitgevonden: Een groep van inmiddels 35 jongeren met elk een eigen wijkje in Beuningen en de omliggende dorpen. In hun wijk brengen zij elke zaterdag eieren aan huis.
Intussen is de organisatie van de eierwijk via zoon Stijn en zoon Willem door de jongste zoon Jesse overgenomen. ‘Het is leuk want deze eierwijk-jongeren zijn helemaal enthousiast. Ze kopen bij ons de eieren in, en die verkopen ze weer. De marge is best aantrekkelijk, ze kunnen er meer mee verdienen dan met vakkenvullen. Ook de ouders zijn blij want op deze manier leren de jongeren werken en met geld omgaan’.
‘Ik moet de eerste nog tegenkomen die er kritiek op heeft’
Bezoek welkom
Tussen half tien ‘s ochtends en tot zonsondergang kunnen mensen vrij binnenlopen en bekijken hoe de kippen worden gehouden. ‘Er gaat geen dag voorbij of er komen wel mensen aanfietsen, vooral veel opa’s met kleinkinderen’. Ook ontvangt Willy per week ongeveer vier groepen voor een rondleiding. ‘Dat is heel divers’ vertelt hij ‘we zien buurtverenigingen, families, maar er kwam ook een herensociëteit’. En natuurlijk zijn er veel buitenlandse delegaties die het systeem willen bekijken. ‘Pas geleden hadden we meer dan 40 nationaliteiten in één rondleiding’. Willy ziet het ontvangen van bezoekers als een leuk onderdeel van zijn werk. ‘Het kost best veel tijd maar ik vind het hartstikke leuk om te doen’. Het verhaal over Rondeel en de ideeën erachter valt goed bij het bezoekend publiek. ‘Ik moet de eerste nog tegenkomen die er kritiek op heeft’.
Tekst: Anneke Bode en Carolien Guelen
Fotografie: Ton Rothengatter
12 juli 2016

